شکاف در زمین از چندین سال قبل

وقوع پدیده شکاف در زمین از چندین سال قبل
دکتر محمدحسین رامشت، استاد جغرافیای طبیعی دانشگاه اصفهان درباره فرونشست زمین و ایجاد شکاف‌های چند ده کیلومتری در اصفهان به خبرنگار «جوان» می‌گوید: «پدیده فرونشست، پدیده‌ای غیرقابل انکار است و شکافی که در روی زمین براثر آن ایجاد می‌شود نیز هر چند سال اتفاق می‌افتد، اما مطالعات و پژوهش‌های جدید ما نشان می‌دهد که شکاف‌های ایجاد شده در فیلم‌های منتشر شده اخیر از اصفهان به واسطه برداشت از آب‌های زیرزمینی نبوده‌است.»
او ادامه می‌دهد: «از نظر تاریخی در شهر‌هایی مانند یزد و کرمان، شکاف‌هایی از چند صد سال قبل نیز وجود داشته‌است. یعنی در چند صد سال قبل مسئله‌ای به عنوان برداشت بی‌رویه آب اصلاً مطرح نبوده و چاه‌های عمیق هم وجود نداشته که از زیرزمین آب برداشت کنند، اما پدیده شکاف در زمین در سال‌ها قبل نیز اتفاق می‌افتاده است.»
رامشت با بیان اینکه مطالعات نشان می‌دهد پایین آمدن دشت‌ها و بالا رفتن کوه‌ها، پدیده‌ای طبیعی است، اظهار می‌دارد: «حدود ۱۵ سال است که در ایران مطالعاتی صورت گرفته‌است که مبدع آن نیز آقای محمد شریفی کیا بوده‌اند و اصطلاحاً به آن، تداخل‌سنجی موجی می‌گویند. در این مطالعات، تصاویر راداری را می‌گیرند و سال به سال با هم مقایسه می‌کنند که می‌تواند تا حدود یک سانت در سال جابه‌جایی پوسته زمین را نشان دهد؛ این جابه‌جایی می‌تواند به سمت بالا یا به سمت پایین و به اصطلاح فرونشست باشد یا به صورت افقی تغییر کند؛ بیش از ۶۰۰ دشت در ایران وجود دارد که طبق همین تداخل‌سنجی موجی مشخص شده که همه آن‌ها فرونشست دارند؛ چه آن‌هایی که از نظر بیلان آب منفی هستند، چه آن‌هایی که متعادل هستند و چه آن‌هایی که بیلان آب مثبت دارند. همین مطالعات در کوه‌ها نیز انجام شده‌است و نشان داده که کوه‌ها هر سال در حال ارتفاع گرفتن و بالا آمدن هستند، برای مثال زاگرس در سال ۲۰ سانت بالا می‌آید.»
به عقیده این استاد دانشگاه جغرافیایی تحرکات پوسته زمین همیشه اتفاق می‌افتد که گاهی منجر به شکاف می‌شود و متأسفانه افرادی که روی زمین‌ها مطالعه کرده‌اند، توجهی به دشت‌ها و اطراف آن نداشته‌اند و اظهارنظرات غیرعلمی می‌دهند.
او به مطالعه دیگری که انجام‌شده و نشان می‌دهد پدیده شکاف در اصفهان ارتباطی با برداشت آب‌های زیرزمینی ندارد نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: «یک مطالعه دیگری انجام شده که آزمایشگاهی است؛ در این آزمایش، دشت را شبیه‌سازی کردند که دارای سفره‌ای پر از آب بوده‌است، پس از آن در محیط آزمایشگاهی آب را با پمپ تخلیه کردند و دیدند که در سطح آن بعد از برداشت آب یک نوع شکست‌هایی ایجاد شده‌است که چند‌وجهی می‌باشد. در آزمایشی دیگر همان دشت را در حالتی که تحرک داشت و دچار فرونشست شد، بررسی کردند؛ نتیجه این شد که الگوی شکاف زمین در این مدل با الگوی شکست زمین در مدل اول کاملاً متفاوت بوده و اصطلاحاً می‌گویند پترن هر کدام، حالت خاصی دارد. در نتیجه شکاف‌های ایجاد شده در اصفهان که اخیراً از آن فیلم و عکس منتشر شده نشان می‌دهد ناشی از فرونشست و تحرکات پوسته زمین بوده‌است نه در اثر برداشت آب زیرزمینی و به عقیده من آن دسته از افرادی که این مسئله را به آب ربط می‌دهند دلایل علمی کافی ندارند.»