آیا غذا می‌تواند جایگزین دارو شود؟

در شرایطی که برخی انتخاب های غذایی می توانند به پیشگیری یا افزایش خطر ابتلا به بیماری منجر شوند، همه بیماری ها تنها از طریق رژیم غذایی قابل پیشگیری یا درمان نیستند.

آنچه برای خوردن انتخاب می کنید، آثار عمیقی بر سلامت کلی شما دارد. پژوهش ها نشان داده اند که عادات غذایی بر خطر ابتلا به بیماری تاثیرگذار هستند. در شرایطی که برخی غذاها ممکن است موجب بیماری های مزمن شوند، برخی دیگر خواص دارویی و محافظتی قوی را ارائه می کنند.

به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "هلث لاین"، بر همین اساس، افراد بسیاری معتقدند که غذا می تواند همچون دارو عمل کند.

با این وجود، رژیم غذایی در هیچ شرایطی به تنهایی نمی تواند و نباید جایگزین دارو شود. اگرچه بسیاری از بیماری ها از طریق تغییرات غذایی و سبک زندگی قابل پیشگیری، بهبودپذیر یا حتی قابل درمان هستند، بسیاری موارد دیگر این گونه نیستند.

غذا چگونه بدن انسان را تغذیه و از آن محافظت می کند

بسیاری مواد مغذی موجود در مواد غذایی سلامت انسان را تقویت کرده و از بدن ما در برابر بیماری محافظت می کنند.

در همین راستا، مصرف مواد غذایی کامل و مغذی اهمیت دارد زیرا ترکیبات منحصر به فرد موجود در آنها با همکاری یکدیگر اثری را ایجاد می کنند که یک مکمل غذایی در ایجاد شرایطی مشابه با آن ناتوان است.

ویتامین ها و مواد معدنی

اگرچه بدن انسان به مقادیر کم ویتامین ها و مواد معدنی نیاز دارد، اما آنها برای حفظ سلامت مطلوب بدن انسان ضروری هستند.

رژیم های غذایی غربی که سرشار از غذاهای فرآوری شده هستند و میزان محصولات کامل و تازه در آنها کم است، به طور معمول با کمبود محتوای ویتامین ها و مواد معدنی مواجه هستند. چنین کمبودهایی می تواند خطر ابتلا به بیماری را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.

به عنوان مثال، مصرف ناکافی ویتامین C، ویتامین D، و فولات ممکن است به ترتیب به قلب انسان آسیب برساند، موجب اختلال در عملکرد سیستم ایمنی شود، و خطر ابتلا به برخی انواع سرطان را افزایش دهد.

ترکیبات گیاهی مفید

مواد غذایی مغذی از جمله سبزیجات، میوه ها، لوبیاها، و غلات حاوی ترکیبات گیاهی مفید مختلفی، مانند آنتی اکسیدان ها هستند.

آنتی اکسیدان ها از سلول ها در برابر آسیب ناشی از فعالیت رادیکال های آزاد که ممکن است به بیماری منجر شود، محافظت می کنند.

مطالعات نشان داده اند افرادی که رژیم غذایی آنها سرشار از آنتی اکسیدان های پلی فنولی است، نرخ های پایین‌تر افسردگی، دیابت، زوال عقل، و بیماری قلبی را تجربه می کنند.

فیبر

فیبر بخشی ضروری از یک رژیم غذایی سالم محسوب می شود. این ماده نه تنها گوارش و دفع مواد زائد را بهبود می بخشد، بلکه باکتری های مفید در روده بزرگ را تغذیه می کند.

از این رو، مواد غذایی سرشار از فیبر، مانند سبزیجات، لوبیاها، غلات کامل و میوه ها، به محافظت در برابر بیماری، کاهش التهاب، و تقویت سیستم ایمنی کمک می کنند.

از سوی دیگر، رژیم های غذایی کم فیبر با افزایش خطر ابتلا به بیماری ها، از جمله سرطان روده بزرگ و سکته مغزی، پیوند خورده اند.

پروتئین و چربی های سالم

پروتئین و چربی به طور کلی نقش هایی مهم در بدن انسان دارند. اسید آمینه ها - واحدهای سازنده پروتئین - به عملکرد سیستم ایمنی، ساخت عضله، سوخت و ساز و رشد کمک می کنند، در شرایطی که چربی ها سوخت مورد نیاز بدن را تامین کرده و به جذب مواد مغذی کمک می کنند.

اسیدهای چرب امگا-3 که در برخی مواد غذایی، مانند ماهی های چرب، وجود دارند به تنظیم سطوح التهاب کمک می کنند و با بهبود سلامت قلب و سیستم ایمنی پیوند خورده اند.

یک رژیم غذایی سالم می تواند خطر ابتلا به بیماری را کاهش دهد

مواد غذایی مغذی ممکن است خطر ابتلا به بیماری را کاهش دهند، در شرایطی که عکس این مساله برای غذاهای به شدت فرآوری شده صادق است.

انتخاب های غذایی ناسالم می تواند خطر ابتلا به بیماری را افزایش دهد

رژیم های غذایی ناسالم حاوی نوشیدنی های شیرین، فست فود، و غلات پالایش شده از دلایل اصلی ابتلا به شرایطی مانند بیماری قلبی، دیابت، و چاقی هستند.

این غذاهای فرآوری شده به باکتری های روده بزرگ نیز آسیب می رسانند و موجب مقاومت به انسولین، التهاب مزمن و خطر کلی ابتلا به بیماری می شوند.

طی یک مطالعه با حضور بیش از 100 هزار نفر مشخص شد که هر 10 درصد افزایش در غذای فرآوری شده مصرفی به افزایش 12 درصدی خطر ابتلا به سرطان منجر می شود.

رژیم های غذایی مغذی در برابر بیماری از شما محافظت می کنند

از سوی دیگر، پژوهش ها نشان داده اند که رژیم های غذایی سرشار از غذاهای گیاهی و محتوای کم غذاهای فرآوری شده به تقویت سلامت انسان کمک می کنند.

به عنوان مثال، رژیم غذایی مدیترانه ای که سرشار از چربی های سالم، غلات کامل، و سبزیجات است با کاهش خطر بیماری قلبی، بیماری های انحطاط عصبی، دیابت، برخی انواع سرطان و چاقی پیوند خورده است.

از دیگر الگوهای غذا خوردن که محافظت در برابر بیماری را نشان داده اند می توان به رژیم های غذایی مبتنی بر گیاهان، مبتنی بر غلات کامل و پالئو اشاره کرد.

در واقع، برخی رژیم های غذایی ممکن است روند برخی بیماری ها را معکوس کنند.

به عنوان مثال، رژیم های غذایی مبتنی بر گیاهان نشان داده اند که بیماری سرخرگ کرونر را معکوس می کنند، در شرایطی که سبک های زندگی بسیار کم کربوهیدرات ممکن است در برخی افراد به بهبود دیابت نوع 2 کمک کنند.

افزون بر این، رژیم های غذایی مغذی، مانند رژیم غذایی مدیترانه ای، نسبت به رژیم های غذایی غربی با کیفیت بهتر زندگی و نرخ های پایین‌تر افسردگی پیوند خورده اند و ممکن است حتی طول عمر انسان را افزایش دهند.

چنین یافته هایی ثابت می کنند که رژیم های غذایی سالم و مغذی به عنوان دارویی پیشگیرانه عمل می کنند.

آیا غذا می تواند بیماری را درمان کند؟

در شرایطی که برخی انتخاب های غذایی می توانند به پیشگیری یا افزایش خطر ابتلا به بیماری منجر شوند، همه بیماری ها تنها از طریق رژیم غذایی قابل پیشگیری یا درمان نیستند.

عوامل بسیار دیگری بر سلامت و خطر ابتلا به بیماری تاثیرگذار هستند

خطر ابتلا به بیماری بسیار پیچیده است. اگرچه یک رژیم غذایی ضعیف می تواند موجب ابتلا به بیماری شود، اما عوامل بسیار دیگری نیز باید در نظر گرفته شوند.

ژنتیک، استرس، آلودگی، سن، عفونت ها، خطرات شغلی، و انتخاب های سبک زندگی، مانند عدم انجام ورزش، سیگار کشیدن و مصرف الکل، نیز می توانند در این زمینه تاثیرگذار باشند.

غذا نمی تواند جبرانی برای انتخاب های سبک زندگی ضعیف، ژنتیک، یا عوامل دیگر مرتبط با ابتلا به بیماری باشد.

غذا نباید به عنوان جایگزینی برای دارو استفاده شود

اگرچه دنبال کردن یک رژیم غذایی سالم‌تر می تواند به پیشگیری از بیماری کمک کند، درک این نکته اهمیت دارد که غذا نمی تواند و نباید جایگزین دارو شود.

داروها برای نجات جان انسان ها و درمان بیماری ها توسعه یافته اند. در شرایطی که ممکن است بیش از حد تجویز شوند یا به عنوان راه حلی ساده برای مشکلات غذایی و سبک زندگی استفاده شوند، اما داروها گزینه ای ارزشمند برای مقابله با بیماری در نظر گرفته می شوند.

از آنجایی که بهبودی تنها با رژیم غذایی یا سبک زندگی حاصل نمی شود، نادیده گرفتن درمان دارویی و تمرکز بر رژیم غذایی به تنهایی می تواند خطرناک و حتی مرگبار باشد.

مواد غذایی با خواص دارویی قدرتمند

انتقال به یک رژیم غذایی مبتنی بر مواد غذایی کامل می تواند سلامت شما را به روش های مختلف بهبود ببخشد. از جمله مواد غذایی با فواید چشمگیر می توان به موارد زیر اشاره کرد:

توت ها. مطالعات متعدد نشان داده اند که مواد مغذی و ترکیبات گیاهی موجود در توت ها، مانند توت فرنگی، شاه توت، تمشک و بلوبری، با بیماری مبارزه می کنند. در حقیقت، رژیم های غذایی سرشار از توت ها ممکن است در برابر بیماری های مزمن، از جمله برخی انواع سرطان، از انسان محافظت کنند.

سبزیجات چلیپایی. سبزیجات چلیپایی، مانند بروکلی و کلم، حاوی آنتی اکسیدان های فراوان هستند. مصرف زیاد این سبزیجات ممکن است خطر بیماری قلبی را کاهش داده و طول عمر را افزایش دهد.

ماهی های چرب. سالمون، ساردین و دیگر انواع ماهی های چرب به واسطه سطوح بالای اسیدهای چرب امگا-3 موجود در خود می توانند با التهاب مبارزه کنند که به محافظت در برابر بیماری قلبی کمک می کند.

قارچ ها. ترکیبات موجود در قارچ ها نشان داده اند که به تقویت سیستم ایمنی، قلب و مغز کمک می کنند.

ادویه ها. زردچوبه، زنجبیل، و ادویه های دیگر سرشار از ترکیبات گیاهی مفید هستند. به عنوان مثال، مطالعات نشان داده اند که زردچوبه به درمان آرتریت و سندرم متابولیک کمک می کند.

گیاهان دارویی. گیاهان دارویی، مانند جعفری، ارگانو، رزماری و مریم گلی، نه تنها عطر و طعم بهتری به غذاهای ما می بخشند، بلکه حاوی ترکیبات مختلف تقویت کننده سلامت هستند.

چای سبز. چای سبز به واسطه فواید مختلف خود مورد مطالعه قرار گرفته و مشخص شده است به کاهش التهاب و خطر بیماری کمک می کند.

مغزدانه ها، آووکادو، روغن زیتون، عسل، جلبک دریایی، و غذاهای تخمیر شده تنها چند نمونه از بسیاری مواد غذایی دیگر هستند که به واسطه خواص دارویی خود مورد مطالعه قرار گرفته اند.

دنبال کردن یک رژیم غذایی سرشار از مواد غذایی کامل، مانند میوه ها و سبزیجات، ساده‌ترین روش برای بهره‌مندی از فواید دارویی مواد غذایی است.